Każdemu pracownikowi zatrudnionemu na umowę o pracę przysługuje szereg przywilejów związanych z czasem wolnym od pracy. W zależności od stażu pracy można wykorzystać 20 lub 26 dni urlopu wypoczynkowego. Są jednak pewne wyjątkowe sytuacje w życiu każdej osoby, kiedy potrzebuje ona dodatkowego czasu dla siebie. W takiej sytuacji kodeks pracy przewiduje dodatkową możliwość wolnego. Mowa tu o urlopie okolicznościowym. Choć potocznie nazywany urlopem, to jest to zwolnienie od pracy związane ze szczególnymi okolicznościami w życiu pracownika i przysługuje tylko w jasno określonych w kodeksie sytuacjach.
Urlop okolicznościowy ślub, pogrzeb, narodziny dziecka
Tymi szczególnymi okolicznościami może być ślub, narodziny własnego dziecka lub śmierć krewnego. W zależności, w jakim stopniu pokrewieństwa się znajdujemy, mogą nam przysługiwać dwa bądź jeden dzień urlopu okolicznościowego.
W przypadku kiedy to my bierzemy ślub, możemy skorzystać z wymiaru dwóch dni. Natomiast, kiedy to nasze dziecko wychodzi za mąż/ żeni się — wykorzystać możemy tylko jeden dzień.
W przypadku śmierci bliskiego krewnego, urlop w wymiarze dwóch dni należy się, kiedy nastąpi zgon małżonka, jego dziecka, rodziców lub ojczyma oraz macochy. O jeden dzień możemy wnioskować, kiedy odejdzie któreś z rodzeństwa, teściów, babcia lub dziadek, a także każda inna osoba pozostająca na naszym utrzymaniu lub pod bezpośrednią opieką. Niestety przy śmierci innych, dalszych krewnych taki urlop już nie jest możliwy.
Ostatnią możliwością na wykorzystanie urlopu okolicznościowego, w wymiarze dwóch dni są narodziny własnego dziecka.
Kiedy i jak wykorzystać urlop okolicznościowy
Aby udzielić nam takiego urlopu, pracodawca może poprosić nas o przyniesienie i okazanie do wglądu aktu małżeństwa, zgonu lub narodzenia.
Choć przepisy nie wskazują jasno, w jakim czasie należy urlop wykorzystać, to przyjmuje się, że powinno to nastąpić w ten sam dzień lub w bliskim odstępie czasu od wystąpienia danej sytuacji. Ponieważ to jej wystąpienie bądź formalności, które w związku z nią trzeba załatwić, są powodem nieobecności pracownika. Urlop okolicznościowy jest zawsze udzielanie na wniosek pracownika, przy czym pracownik nie ma obowiązku go wykorzystać mimo wystąpienia którejś z okoliczności. Warto wiedzieć, że pracodawca nie może nam odmówić udzielenia tego urlopu, a sam urlop nie przechodzi do wykorzystania na następny rok. W związku z tym warto wybierać go w okresie bliskim do danego wydarzenia, na bieżąco.
Natomiast w sytuacji, w której pracownik wybrał już urlop okolicznościowy, a do zdarzenia nie doszło (na przykład odwołany w ostatniej chwili ślub), pracownik musi w to miejsce wziąć urlop wypoczynkowy.
